ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΑΡΡΩΣΤΩΝ
(11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018)
Η Μητέρα Εκκλησία: «Ιδού ο υιός σου… Ιδού η μητέρα σου».
Και από εκείνη την ώρα ο μαθητής την πήρε στο σπίτι του».
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
Η υπηρεσία της Εκκλησίας προς τους αρρώστους και προς αυτούς που τους φροντίζουν πρέπει να συνεχιστεί με ολοένα ανανεωμένο δυναμισμό, τηρώντας έτσι πιστά την εντολή του Κυρίου (βλ. Λκ. 9,2-6. Μτ. 10, 1-8. Μκ. 6, 7-13) και ακολουθώντας το πολύ εύγλωττο παράδειγμα του Ιδρυτή και Διδασκάλου της.
Αυτό το έτος, το θέμα της Ημέρας των αρρώστων, μας δίνεται από τα λόγια που ο Ιησούς, υψωμένος στον σταυρό, απηύθυνε στην μητέρα του Μαρία και στον Ιωάννη: «”Ιδού ο υιός σου… Ιδού η μητέρα σου”. Και από εκείνη την ώρα ο μαθητής την πήρε στο σπίτι του» (Ιω. 19, 26-27).
- Τα λόγια αυτά του Κυρίου φωτίζουν βαθιά το μυστήριο του Σταυρού. Ο Σταυρός δεν αντιπροσωπεύει μια τραγωδία χωρίς ελπίδα, αλλά τον τόπο όπου ο Ιησούς δείχνει τη δόξα του και εκφράζει η τελευταία του θέληση αγάπης, το οποίο γίνεται συστατικός κανόνας της χριστιανικής κοινότητας και της ζωής κάθε μαθητή.
Πριν απ’ όλα, τα λόγια του Ιησού σηματοδοτούν την έναρξη της μητρικής κλήσης της αειπάρθενου Μαρίας έναντι της ανθρωπότητας. Ιδιαίτερα, Αυτή θα είναι η μητέρα των μαθητών του Υιού της και θα τους φροντίζει στην πορεία τους. Και όπως γνωρίζουμε, η μητρική φροντίδα ενός υιού ή μιας θυγατέρας, περιλαμβάνει τόσο τις υλικές όσο και τις πνευματικές πλευρές της εκπαίδευσής τους.
Ο ανείπωτος πόνος του σταυρού διαπερνά την ψυχή της αειπάρθενου Μαρίας (Βλ. Λκ. 2,35), αλλά δεν την παραλύει. Αντίθετα, ως Μητέρα του Κυρίου, αρχίζει γι’ αυτήν μια νέα πορεία προσφοράς. Πάνω στον σταυρό, ο Ιησούς νοιάζεται για την Εκκλησία και για όλη την ανθρωπότητα, και η μητέρα του Μαρία καλείται να συμμεριστεί αυτή την έγνοια. Οι πράξεις των Αποστόλων, περιγράφοντας την μεγάλη διάχυση του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής, μας δείχνουν πως η αειπάρθενος Μαρία έχει αρχίσει να επιτελεί το καθήκον της μέσα στην πρώτη κοινότητα της Εκκλησίας. Ένα καθήκον που δεν τελειώνει ποτέ.
- Ο Ιωάννης, ο αγαπημένος μαθητής του Ιησού, εικονίζει την Εκκλησία μεσσιανικό λαό. Ο λαός αυτός οφείλει να αναγνωρίζει την αειπάρθενο Μαρία ως μητέρα του. Και αναγνωρίζοντάς την, καλείται να την δέχεται, να θαυμάζει σ’ αυτήν το πρότυπο της μαθητείας και την μητρική κλήση που της εμπιστεύτηκε ο Ιησούς, με τις ανησυχίες και τα σχέδια που αυτό συνεπάγεται: η Μητέρα που αγαπά και γεννά παιδιά ικανά να αγαπούν σύμφωνα με την εντολή του Ιησού. Γι’ αυτό, η μητρική κλήση της αειπάρθενου Μαρίας, η κλήση της να μεριμνά για τα παιδιά της, περνά στον Ιωάννη και σε όλη την Εκκλησία. Όλη η κοινότητα των μαθητών εμπλέκεται στην μητρική κλήση της αειπάρθενου Μαρίας.
- Ο Ιωάννης, ως μαθητής που μοιράστηκε τα πάντα με τον Ιησού, γνωρίζει ότι ο Διδάσκαλος θέλει να οδηγήσει και να βοηθήσει όλους τους ανθρώπους να συναντήσουν τον Πατέρα. Αυτός μπορεί να μαρτυρήσει ότι ο Ιησούς συνάντησε πολλούς ανθρώπους αρρώστους στο πνεύμα, λόγω της μεγάλης έπαρσής τους (βλ. Ιω. 8,31-39), και αρρώστους στο σώμα (βλ. Ιω. 5,6). Σε όλους πρόσφερε ευσπλαχνία και συγχώρηση, αλλά και φυσική θεραπεία στους αρρώστους, σημείο της περίσσιας ζωής της Βασιλείας, όπου απαλείφεται κάθε δάκρυ. Όπως η αειπάρθενος Μαρία, οι μαθητές καλούνται να φροντίζουν ο ένας τον άλλον, αλλά όχι μόνο. Γνωρίζουν πως η καρδιά του Ιησού είναι ανοικτή για όλους, χωρίς αποκλεισμούς. Σε όλους πρέπει να αναγγελθεί το Ευαγγέλιο της Βασιλείας, και η αγάπη των χριστιανών πρέπει να στραφεί σε όλους εκείνους που βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης, απλά επειδή είναι πρόσωπα, παιδιά του Θεού.
- Αυτή η μητρική αποστολή της Εκκλησίας για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, έγινε συγκεκριμένη πράξη στην πορεία των δύο χιλιάδων χρόνων της ιστορίας της, με μια πλούσια σειρά πρωτοβουλιών υπέρ των αρρώστων. Αυτή η ιστορία διαρκούς προσφοράς δεν πρέπει να λησμονείται. Συνεχίζει ακόμη σήμερα, σε όλο τον κόσμο. Στις Χώρες όπου υπάρχουν επαρκή συστήματα δημόσιας υγείας, το έργο των Καθολικών κοινοτήτων, των εκκλησιαστικών επαρχιών και των νοσοκομείων τους, πέραν της ποιοτικής ιατρικής φροντίδας, συνίσταται στο να προσπαθεί να θέσει τον άνθρωπο στο κέντρο της θεραπευτικής διαδικασίας, και να πραγματοποιεί την επιστημονική έρευνα με σεβασμό της ζωής και των ηθικών χριστιανικών αξιών. Στις Χώρες όπου τα συστήματα υγείας είναι ανεπαρκή ή ανύπαρκτα, η Εκκλησία εργάζεται για να προσφέρει στους ανθρώπους ό,τι καλύτερο και περισσότερο μπορεί, για την φροντίδα της υγείας, για την εξάλειψη της παιδικής θνησιμότητας και για την καταπολέμηση ορισμένων πολύ διαδεδομένων ασθενειών. Οπουδήποτε προσπαθεί να περιθάλψει τους αρρώστους ακόμη και όταν δεν είναι σε θέση να τους θεραπεύσει. Η εικόνα της Εκκλησίας ως «νοσοκομείο στο πεδίο της μάχης», που υποδέχεται όλους τους τραυματισμένους από τη ζωή, είναι μια πολύ συγκεκριμένη πραγματικότητα, διότι σε κάποια μέρη του κόσμου υπάρχουν μόνο τα νοσοκομεία των ιεραποστόλων και των εκκλησιαστικών επαρχιών για να προσφέρουν την αναγκαία ιατρική περίθαλψη στον λαό.
- Η θύμηση της μακράς ιστορίας της υπηρεσίας στους αρρώστους, είναι αιτία χαράς για την χριστιανική κοινότητα και ιδιαίτερα γι’ αυτούς που πραγματοποιούν αυτή την υπηρεσία σήμερα. Αλλά οφείλουμε να κοιτάζουμε το παρελθόν για να εμπλουτιζόμαστε από αυτό. Γιατί έτσι μαθαίνουμε και διδασκόμαστε: από τη γενναιοδωρία μέχρι την ολοκληρωτική θυσία πολλών ιδρυτών Ιδρυμάτων στην υπηρεσία των αρρώστων, από τη δημιουργικότητα, που υπαγορεύει η αγάπη πολλών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί στην πορεία των αιώνων, από την αφοσίωση στην επιστημονική έρευνα προκειμένου να εφευρεθούν και να προσφερθούν στους αρρώστους ανανεωτικές και αξιόπιστες θεραπείες. Αυτή η κληρονομιά του παρελθόντος βοηθάει να σχεδιάσουμε καλά το μέλλον. Π. χ. να προφυλάξουμε τα Καθολικά νοσοκομεία από τον κίνδυνο μετατροπής τους σε εμπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες, σε όλο τον κόσμο, εισάγουν τη φροντίδα της υγείας στο χώρο του εμπορίου, καταλήγοντας, με αυτό τον τρόπο, στην απόρριψη των φτωχών. Η οργανωτική λογική και η φιλανθρωπία, απαιτούν να γίνεται σεβαστή η αξιοπρέπεια της προσωπικότητας του αρρώστου και να διατηρείται πάντοτε στο κέντρο της θεραπευτικής διαδικασίας. Αυτές οι κατευθύνσεις πρέπει να ακολουθούνται και από τους χριστιανούς που εργάζονται στις δημόσιες δομές και οι οποίοι, μέσω των υπηρεσιών τους, καλούνται να δώσουν μια καλή μαρτυρία του Ευαγγελίου.
- Ο Ιησούς άφησε ως δώρο στην Εκκλησία τη θεραπευτική του δύναμη: «Αυτά είναι τα σημεία που θα συνοδεύσουν όσους πιστέψουν (…), θα βάζουν τα χέρια τους πάνω σε αρρώστους, κι αυτοί θα θεραπεύονται» (Μκ. 16,17-18). Στις πράξεις των Αποστόλων διαβάζουμε την περιγραφή θεραπειών που πραγματοποιήθηκαν από τον Πέτρο (βλ. Πραξ. 3,4-8) και από τον Παύλο (βλ. Πραξ. 14,8-11). Στη δωρεά του Ιησού ανταποκρίνεται το καθήκον της Εκκλησίας, η οποία γνωρίζει ότι οφείλει να έχει στραμμένο πάνω στους αρρώστους το ίδιο, πλούσιο σε τρυφερότητα και συμπόνια, βλέμμα του Κυρίου της. Η ποιμαντική της υγείας μένει και θα παραμείνει πάντοτε ένα αναγκαίο και ουσιαστικό καθήκον που πρέπει να ζούμε με ανανεωμένο ζήλο ξεκινώντας από τις ενοριακές κοινότητες μέχρι τα πιο θαυμαστά κέντρα θεραπείας. Δεν μπορούμε εδώ να μην θυμηθούμε την τρυφερότητα και την επιμονή με την οποία πολλές οικογένειες φροντίζουν τα παιδιά τους, τους γονείς και τους συγγενείς με χρόνιες αρρώστιες ή βαριά ανάπηρους. Οι φροντίδες που παρέχονται μέσα στην οικογένεια, αποτελούν μια εξαιρετική μαρτυρία αγάπης για την ανθρώπινη προσωπικότητα και θα πρέπει να στηρίζονται με κατάλληλη αναγνώριση και κατάλληλες πολιτικές. Για τον λόγο αυτόν, ιατροί, νοσοκόμοι, ιερείς, αφιερωμένοι μοναχοί και μοναχές, εθελοντές, συγγενείς και όλοι αυτοί που στρατεύονται στη φροντίδα των αρρώστων, συμμετέχουν σε αυτή την εκκλησιαστική αποστολή. Είναι μια συλλογική ευθύνη που εμπλουτίζει την αξία της καθημερινής υπηρεσίας του καθένα.
- Στην αειπάρθενο Μαρία, Μητέρα της τρυφερότητας, θέλουμε να εμπιστευτούμε όλους τους αρρώστους στο σώμα και στο πνεύμα, για να τους στηρίζει στην ελπίδα. Ζητούμε επίσης από εκείνη να μας βοηθάει να υποδεχόμαστε με καλοσύνη τους αδελφούς μας αρρώστους. Η Εκκλησία γνωρίζει πως έχει ανάγκη ιδιαίτερης χάρης για να μπορεί να στέκεται στο ύψος της ευαγγελικής υπηρεσίας για την φροντίδα των αρρώστων. Γι’ αυτό, η προσευχή προς την Μητέρα του Κυρίου ας μας ενώνει όλους σε μια διαρκή ικεσία, ώστε κάθε μέλος της Εκκλησίας να βιώνει με αγάπη την υπηρεσία της ζωής και της υγείας. Η αειπάρθενος Μαρία ας μεσιτεύει γι’ αυτή την 26ηΠαγκόσμια Ημέρα των αρρώστων. Ας βοηθάει τα άρρωστα άτομα να βιώνουν τον πόνο τους σε κοινωνία με τον Κύριο Ιησού και να στηρίζει αυτούς που τα φροντίζουν. Σε όλους, αρρώστους, εργάτες και εθελοντές της υγείας, χορηγώ από καρδιάς την Αποστολική Ευλογία.
Από το Βατικανό, 26 Νοεμβρίου 2017
Πανήγυρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού Βασιλέα του Σύμπαντος
ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
Μετάφραση
Πέτρος Ανδριώτης