ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ 24Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΤΩΝ ΑΡΡΩΣΤΩΝ 2016
«Να εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας στο φιλεύσπλαχνο Ιησού όπως έκανε η Μαρία όταν έλεγε ‘’Κάνετε ό,τι σας πει’’»
Αγαπητά αδέλφια,
Η 24η παγκόσμια ημέρα των ασθενών μου δίνει την ευκαιρία να είμαι με έναν ιδιαίτερο τρόπο κοντά σε εσάς και σ’εκείνους που σας περιβάλλουν με τις φροντίδες τους.
Εφέτος, εφόσον η μέρα των αρρώστων θα εορταστεί επίσημα στους Αγίους Τόπους, προτείνω να μελετήσουμε το Ευαγγελικό κείμενο του γάμου στην Κανά (Ιω. 2, 1-11) όπου ο Ιησούς πραγματοποίησε το πρώτο Του θαύμα χάρη στην παρέμβαση της Μητέρας Του. Το φετινό θέμα: «Να εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας στο φιλεύσπλαχνο Ιησού όπως έκανε η Μαρία όταν έλεγε ‘’Κάνετε ό,τι σας πει’’» ταιριάζει απόλυτα με το έκτακτο Ιωβηλαίο της ευσπλαχνίας. Ειδικότερα, η επίσημη τέλεση της Θείας Ευχαριστίας (κεντρικό γεγονός της ημέρας), θα γίνει την 11η Φεβρουαρίου 2016 στη Ναζαρέτ, όπου ο Λόγος έγινε σάρκα και έστησε τη σκηνή Του ανάμεσά μας (Ιω. 1, 14). Στη Ναζαρέτ , επίσης, ο Ιησούς άρχισε τη σωτήρια αποστολή Του κάνοντας δικά του τα λόγια του Προφήτη Ησαΐα, όπως μας υπενθυμίζει ο Ευαγγελιστής Λουκάς (Η, 18-19): «Το πνεύμα του Κυρίου με κατέχει γιατί ο Κύριος με έχρισε και μ’ έστειλε να αναγγείλω το χαρμόσυνο μήνυμα στους φτωχούς, να θεραπεύσω τους συντετριμμένους ψυχικά. Στους αιχμαλώτους να κηρύξω απελευθέρωση και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους, να φέρω λευτεριά στους τσακισμένους, να αναγγείλω του καιρού τον ερχομό που ο Κύριος θα φέρει τη Σωτηρία στο λαό Του».
Η αρρώστια, ιδιαίτερα όταν είναι σοβαρή, βάζει πάντα σε δοκιμασία την ανθρώπινη ύπαρξη και φέρνει μαζί της ερωτήματα που πηγαίνουν σε βάθος. Η πρώτη αντίδραση ενίοτε είναι η επανάσταση: γιατί μου συνέβηκε αυτό; Ο άνθρωπος αισθάνεται διαλυμένος. Μπαίνει σε μεγάλο πειρασμό να σκεφτεί ότι όλα χάθηκαν, ότι από ‘δω και πέρα τίποτα δεν έχει νόημα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η πίστη στο Θεό αφενός δοκιμάζεται και αφετέρου αποκαλύπτει όλη τη θετική της δύναμη. Όχι διότι η πίστη εξαφανίζει τη αρρώστια, τον πόνο ή τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτόν, αλλά επειδή προσφέρει ένα κλειδί με το οποίο μπορούμε να ανακαλύψουμε το βαθύτερο νόημα αυτού που βιώνουμε. Ένα κλειδί που μας βοηθά να δούμε ότι η αρρώστια μπορεί να είναι η οδός για να πλησιάσουμε πιο στενά τον Ιησού που πορεύεται πλάι μας, φορτωμένος με το Σταυρό. Κι αυτό το κλειδί είναι η Μητέρα του, η Μαρία, έμπειρη σ’ αυτή την οδό, την οποία μας εμπιστεύεται.
Στο γάμο της Κανά η Μαρία είναι η προσεκτική γυναίκα που αντιλαμβάνεται ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για τους νεόνυμφους: το κρασί, σύμβολο της χαράς της γιορτής, τελείωσε. Η Μαρία ανακαλύπτει τη δυσκολία, τη συμμερίζεται κατά κάποιο τρόπο και, με διακριτικότητα, ενεργεί αμέσως. Δεν περιορίζεται στο να παρατηρεί, δεν καθυστερεί κάνοντας κρίσεις αλλά απευθύνεται στον Ιησού και του παρουσιάζει το πρόβλημα όπως έχει: «Κάνετε ό,τι σας πει». Τότε ο Ιησούς πραγματοποιεί το θαύμα μετατρέποντας μια μεγάλη ποσότητα νερού σε κρασί, ένα κρασί που αποδεικνύεται το καλύτερο της γιορτής. Τι μάθημα μπορούμε να αντλήσουμε από το μυστήριο του γάμου της Κανά σχετικά με την παγκόσμια ημέρα των αρρώστων;
Το συμπόσιο του γάμου της Κανά είναι μια εικόνα της εκκλησίας: στο κέντρο βρίσκεται ο ευσπλαχνικός Ιησούς που κάνει το θαύμα· γύρω του οι μαθητές, οι πρώτοι της νέας κοινότητας. Κοντά στον Ιησού και στους μαθητές η Μαρία, προνοητική και ικετεύουσα μητέρα. Η Μαρία συμμετέχει στη χαρά των ανθρώπων και συνεισφέρει στο να την αυξήσει· μεσολαβεί στον Υιό της για το καλό των νεόνυμφων και όλων των καλεσμένων. Και ο Ιησούς δεν απέρριψε το αίτημα της μητέρας του. Πόση ελπίδα μας εμπνέει αυτό το γεγονός! Έχουμε μια μητέρα με μάτια άγρυπνα και γεμάτα καλοσύνη, όπως και ο Γιος της· με καρδιά μητρική που ξεχειλίζει από ευσπλαχνία όπως και Εκείνου· με χέρια που θέλουν να βοηθήσουν όπως του Ιησού που τεμαχίζει το ψωμί για όσους πεινούσαν, που άγγιζε τους αρρώστους και τους γιάτρευε. Αυτό μας γεμίζει εμπιστοσύνη και μας κάνει να ανοίγουμε τις καρδιές μας στη χάρη και στην ευσπλαχνία του Χριστού. Η μεσιτεία της Μαρίας μας επιτρέπει να δοκιμάζουμε την παρηγοριά για την οποία ο απόστολος Παύλος ευλογεί το Θεό (2 Κορ. 1, 3-5): «Ευλογημένος να είναι ο Θεός και Πατέρας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, πατέρας που μας ελεεί και Θεός που μας δίνει κάθε είδους ενίσχυση. Αυτός μας ενισχύει σε κάθε μας θλίψη. Έτσι με τον ίδιο τρόπο που μας ενισχύει ο Θεός, μπορούμε κι εμείς να ενθαρρύνουμε όσους περνούν κάθε είδους θλίψη».
Η Μαρία είναι η «παρηγορηθείσα» Μητέρα, που παρηγορεί τα παιδιά της.
Στην Κανά προβάλλονται τα διακριτικά χαρακτηριστικά του Ιησού και της αποστολής του. Είναι αυτός που σπεύδει σε βοήθεια οποιουδήποτε βρίσκεται σε δυσκολία και σε ανάγκη. Κατά το μεσσιανικό του λειτούργημα θα θεραπεύσει πράγματι κάθε είδους αρρώστιες, αναπηρίες, ακάθαρτα πνεύματα. Θα δώσει το φως στους τυφλούς, θα κάνει να περπατήσουν οι κουτσοί, θα δώσει υγεία και αξιοπρέπεια στους λεπρούς, θα αναστήσει νεκρούς και θα αναγγείλει την καλή είδηση στους φτωχούς (Λουκ. 7, 21-22). Έτσι, το αίτημα της Μαρίας στο τραπέζι του γάμου, αίτημα που της το ενέπνευσε το Άγιο Πνεύμα, έκανε να φανερωθεί όχι μόνο η μεσσιανική εξουσία του Ιησού αλλά επίσης και η ευσπλαχνία Του.
Στη μέριμνα της Μαρίας αντικατοπτρίζεται η τρυφερότητα του Θεού. Αυτή η ίδια τρυφερότητα είναι παρούσα στη ζωή πολλών ανθρώπων που βρίσκονται στο πλευρό των αρρώστων και ξέρουν να αντιλαμβάνονται τις ανάγκες τους, ακόμη και τις πιο αδιόρατες, διότι τους κοιτάζουν με μάτια γεμάτα αγάπη. Πόσες φορές κάποια μητέρα στο προσκέφαλο του άρρωστου παιδιού της ή ένα παιδί που φροντίζει έναν ηλικιωμένο γονιό ή ένα εγγόνι πλάι στον παππού ή στη γιαγιά του δεν αποθέτει την προσευχή του στα χέρια της Παναγίας!
Για τα αγαπημένα μας πρόσωπα που υποφέρουν από κάποια αρρώστια ζητούμε πρώτα απ’ όλα την υγεία. Ο Ιησούς φανέρωσε τη Βασιλεία του Θεού διαμέσου των θεραπειών: «πηγαίνετε και πείτε στο Ιωάννη αυτά που ακούτε και βλέπετε: τυφλοί ξαναβλέπουν και κουτσοί περπατούν, λεπροί καθαρίζονται και κουφοί ακούν, νεκροί ανασταίνονται και φτωχοί ακούν το χαρμόσυνο άγγελμα. « (Μτ 11, 4-5). Αλλά η αγάπη, όταν εμψυχώνεται από την πίστη, μας κάνει να ζητούμε για αυτούς κάτι πολύ πιο μεγάλο από τη σωματική υγεία: ζητούμε την ειρήνη, τη γαλήνη της καρδιάς, που είναι ένα δώρο του Θεού, καρπός του Αγίου Πνεύματος, το οποίο ο Πατέρας δεν αρνείται ποτέ σε όσους το ζητούν με εμπιστοσύνη.
Στη σκηνή της Κανά, εκτός από τον Ιησού και τη Μητέρα του υπάρχουν και αυτοί που ονομάζονται «υπηρέτες», οι οποίοι δέχονται τη συμβουλή της: «Κάνετε ό,τι σας πει». Βεβαίως ο Ιησούς κάνει το θαύμα, όμως θέλει να χρησιμοποιήσει την ανθρώπινη βοήθεια για να το πραγματοποιήσει. Θα μπορούσε να κάνει τις υδρίες να γεμίσουν απευθείας με κρασί. Αλλά θέλει την ανθρώπινη συνεργασία και ζητά από τους υπηρέτες να τις γεμίσουν με νερό. Πόσο πολύτιμο και ευχάριστο είναι για το Θεό να είμαστε στην υπηρεσία των άλλων! Αυτό περισσότερο από οτιδήποτε άλλο μας κάνει να μοιάζουμε στον Ιησού, ο οποίος «δεν ήρθε για να υπηρετηθεί αλλά για να υπηρετήσει» (Μκ.10, 45). Αυτά τα ανώνυμα πρόσωπα του Ευαγγελίου μας διδάσκουν τόσα πράγματα. Όχι μόνο υπακούουν αλλά υπακούουν πρόθυμα: γεμίζουν τις υδρίες ως επάνω. Εμπιστεύονται τη Μητέρα και κάνουν αμέσως αυτό που ζητά χωρίς να παραπονεθούν και να υπεκφεύγουν.
Αυτή την παγκόσμια ημέρα των αρρώστων μπορούμε να ζητήσουμε από το φιλεύσπλαχνο Ιησού, με τη μεσιτεία της Μητέρας του και δικής μας, να χορηγήσει σε όλους μας αυτή τη διαθεσιμότητα στην υπηρεσία όσων βρίσκονται σε ανάγκη και συγκεκριμένα των άρρωστων αδελφών μας. Ενίοτε αυτή η υπηρεσία μπορεί να είναι βαριά, κουραστική, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι ο Κύριος δε θα παραλείψει να μετατρέψει τις ανθρώπινες προσπάθειές μας σε κάτι θεϊκό. Μπορούμε κι εμείς επίσης να είμαστε τα χέρια, τα μπράτσα, οι καρδιές που βοηθούν το Θεό να πραγματοποιεί θαύματα, συχνά κρυμμένα. Κι εμείς, υγιείς ή ασθενείς, μπορούμε να προσφέρουμε την κούραση ή τους πόνους μας σαν αυτό το νερό, που γέμισε τις υδρίες του γάμου της Κανά και που μετατράπηκε σε ένα εξαιρετικό κρασί. Με τη διακριτική βοήθειά μας σε αυτόν που υποφέρει, φέρουμε στους ώμους μας το σταυρό της κάθε μέρας και ακολουθούμε το Δάσκαλο. Ακόμη κι αν η συνάντηση με τον πόνο παραμένει πάντοτε ένα μυστήριο, ο Ιησούς μας βοηθά να αποκαλύψουμε το νόημά της.
Αν γνωρίζουμε να ακολουθούμε τη φωνή αυτής που μας λέει: «Κάνετε ό,τι σας πει», ο Ιησούς θα μετατρέπει πάντοτε το νερό της ζωής μας σε καλό κρασί. Έτσι αυτή η παγκόσμια Ημέρα των αρρώστων, που εορτάζεται με επισημότητα στους Αγίους τόπους, θα βοηθήσει να πραγματοποιηθεί η ευχή που εξέφρασα στη βούλα της ανακήρυξης του έκτακτου Ιωβηλαίου της Ευσπλαχνίας: «Αυτό το Ιωβηλαίο Έτος ας ευνοήσει τη συνάντηση με τον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ και τις άλλες ευγενείς θρησκευτικές παραδόσεις. Ας μας κάνει πιο πρόσφορους στο διάλογο, ώστε να γνωριστούμε καλύτερα και να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλο. Ας αποδιώξει κάθε μορφή περιχαράκωσης και περιφρόνησης. Ας απωθήσει κάθε μορφή βίας και διάκρισης.» (MisericordiaeVultus)
Κάθε νοσοκομείο και κάθε μονάδα φροντίδας μπορεί να γίνει ένα ορατό σημείο και ένας τόπος προώθησης της προσέγγισης και της ειρήνης, όπου η εμπειρία της ασθένειας και του πόνου καθώς και η επαγγελματική και αδελφική βοήθεια θα συντελούν στο να ξεπεραστούν τα σύνορα και οι διαιρέσεις.
Σ’ αυτό μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα οι δύο μοναχές που ανακηρύχθηκαν Άγιες τον περασμένο Μάιο: η Αγία Μαριάμ Αλφονσίνα Ντανίλ Γκατάς και η Αγία Μαρία του Εσταυρωμένου Ιησού Μπαουάρντι, και οι δύο κόρες των Αγίων Τόπων. Η πρώτη υπήρξε μάρτυρας ηπιότητας και ενότητας, προσφέροντας μια ξεκάθαρη μαρτυρία της σημασίας που έχει το να είναι ο ένας υπεύθυνος για τον άλλο και να ζει υπηρετώντας τον άλλο. Η δεύτερη, γυναίκα ταπεινή και αναλφάβητη, υπήρξε πειθήνια στο Άγιο Πνεύμα και έγινε όργανο συνάντησης με το μουσουλμανικό κόσμο.
Σε όλους όσοι βρίσκονται στην υπηρεσία των αρρώστων και των ανθρώπων που υποφέρουν εύχομαι να εμψυχώνονται από το πνεύμα της Μαρίας, μητέρας της Ευσπλαχνίας. «Η γλυκύτητα του βλέμματός της ας μας συνοδεύει αυτό το Άγιο Έτος έτσι ώστε όλοι να μπορέσουν να ανακαλύψουν εκ νέου τη χαρά της τρυφερότητας του Θεού» και να την κρατήσουν αποτυπωμένη στις καρδιές και στις εκδηλώσεις τους.
Ας εμπιστευθούμε στη μεσιτεία της Παρθένου τις αγωνίες και τις θλίψεις καθώς και τις χαρές και τις παρηγοριές και ας απευθύνουμε την προσευχή μας ώστε να στρέψει προς εμάς τα ευσπλαχνικά της μάτια, κυρίως κατά τις στιγμές του πόνου, και να μας καταστήσει άξιους να αντικρύσουμε τώρα και εις τον Αιώνα το πρόσωπο της Ευσπλαχνίας, τον Υιό της Ιησού.
Η αποστολική μου ευλογία συνοδεύει αυτή την προσευχή μου για όλους εσάς.
Φραγκίσκος