ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΛΗΣΕΙΣ
Μήνυμα του πάπα Βενέδικτου 16ου
«Οι κλήσεις στην υπηρεσία της ιεραποστολής της Εκκλησίας»
Αγαπητοί αδελφοί, αγαπητές αδελφές!
1. Για την παγκόσμια Ημέρα προσευχής για τις κλήσεις, που θα τελεσθεί, όπως κάθε χρόνο, την τέταρτη Κυριακή του Πάσχα, διάλεξα ως θέμα: «Οι κλήσεις στην υπηρεσία της ιεραποστολής της Εκκλησίας».
Ο αναστημένος Ιησούς έδωσε την εξής εντολή στους Αποστόλους: «Πηγαίνετε και διδάξτε όλα τα έθνη, βαπτίζοντας αυτούς στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» (Μτ. 28,19) υποσχόμενος προς αυτούς: «Και εγώ είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες μέχρι το τέλος του κόσμου» (Μτ. 28,20).
Η Εκκλησία είναι αποστολική στην ολότητά της και για κάθε ένα από τα μέλη της. Εάν, χάρη στα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος, κάθε χριστιανός καλείται να μαρτυρήσει και να αναγγείλει το Ευαγγέλιο, η αποστολική διάσταση είναι στενά και ειδικά συνδεδεμένη με την ιερατική κλήση.
Στη Διαθήκη με τον Ισραήλ, ο Θεός εμπιστεύθηκε στους ανθρώπους την αποστολή να είναι προφήτες και ιερείς, αυτούς που είχε επιλέξει εκ των προτέρων, που είχε καλέσει μέσω Αυτού και τους έστειλε στον κόσμο στο όνομά Του… Έτσι έκανε, για παράδειγμα με τον Μωυσή: «Τώρα, πήγαινε, – του λέει ο Θεός – σε στείλω στον Φαραώ: Βγάλε τον λαό μου από την Αίγυπτο… όταν θα έχεις βγάλει τον λαό μου από την Αίγυπτο, θα λατρεύετε τον Θεό επάνω σ’ αυτό το όρος» (Εξ.3,10.12). Συνέβη το ίδιο με τους προφήτες.
2. Οι υποσχέσεις οι οποίες δόθηκαν στους πατέρες μας πραγματοποιήθηκαν πλήρως με τον Ιησού Χριστό. Γι’ αυτό το θέμα η Β’ Βατικανή Σύνοδος βεβαιώνει: «ο Υιός ήρθε λοιπόν, απεσταλμένος από τον Πατέρα που μας επέλεξε πριν τη δημιουργία του κόσμου και μας προόρισε προς τη υιϊκή υιοθεσία… Γι’ αυτό ο Χριστός, με σκοπό να ολοκληρώσει το θέλημα του Πατέρα του, εγκαινίασε επί της γης τη Βασιλεία των ουρανών, μας αποκάλυψε το μυστήριό του και, χάρη στην υπακοή του, πραγματοποίησε τη Λύτρωση.» (Φ.τ.Ε.,3).
Και, ως στενούς συνεργάτες στο ιερατικό του λειτούργημα, ο Ιησούς επιλέγει μαθητές, από τη ζωή του μέσα στη κοινωνία, κατά τη διάρκεια του κηρύγματός του στη Γαλιλαία. Για παράδειγμα, κατά την ώρα του πολλαπλασιασμού των άρτων, όταν λέει στους Αποστόλους: «Δώστε τους εσείς οι ίδιοι να φάνε» (Μτ.14, 16), τους παροτρύνει να πάρουν πάνω τους τις ανάγκες του πλήθους, θέλοντας να τους προσφέρει τροφή για να τους χορτάσει, αλλά και για να τους αποκαλύψει την τροφή «η οποία διατηρείται στη ζωή την αιώνια» (Ιω.6,27).
Ήταν ιδιαίτερα συμπονετικός προς τους ανθρώπους, διότι διατρέχοντας τις πόλεις και τα χωριά, συναντούσε κουρασμένα και αποκαμωμένα πλήθη, «σαν πρόβατα χωρίς βοσκό» (βλ. Μτ. 9,36). Από αυτό το βλέμμα αγάπης ξεπηδούσε η πρόσκλησή του προς τους μαθητές: «Παρακαλείτε λοιπόν τον Κύριο του θερισμού να στείλει εργάτες για τον θερισμό» (Μτ 9,38), και έστειλε τους Δώδεκα αποστόλους πρώτα «στα χαμένα πρόβατα του οίκου του Ισραήλ», με συγκεκριμένες οδηγίες.
Εάν σταθούμε και μελετήσουμε αυτή τη σελίδα του Ευαγγελίου του Ματθαίου, την οποία ονομάζουμε συνήθως «ο αποστολικός λόγος», ανακαλύπτουμε όλες τις μορφές που χαρακτηρίζουν την αποστολική δραστηριότητα μιας χριστιανικής κοινότητας που θέλει να μείνει πιστή στο παράδειγμα και στη διδασκαλία του Ιησού. Ανταποκρινόμενη στο κάλεσμα του Θεού έχει την ανάγκη να αντιμετωπίσει, με σύνεση και απλότητα, κάθε κίνδυνο και κυρίως τους διωγμούς, εφόσον «ο μαθητής δεν είναι υπεράνω του δασκάλου, ούτε ο υπηρέτης υπεράνω του κυρίου του» (Μτ 10,24). Γινόμενοι ένα με τον Κύριο, οι μαθητές δεν είναι πια μόνοι τους για να αναγγείλουν τη Βασιλεία των ουρανών, αλλά είναι ο ίδιος ο Ιησούς που ενεργεί μέσω αυτών: «Εκείνος που σας δέχεται εσάς. εμένα δέχεται, και αυτός που δέχεται εμένα, δέχεται Αυτόν που με έστειλε» (Μτ 10,40). Και επιπλέον, ως αληθινοί μάρτυρες, «ενδεδυμένοι με μια δύναμη που προέρχεται από ψηλά» (Λκ 24, 49) κηρύττουν τη μεταστροφή και τη συγχώρεση των αμαρτιών» (Λκ 24, 47) σε όλα τα έθνη.
3. Ακριβώς επειδή είναι απεσταλμένοι του Κυρίου, οι Δώδεκα παίρνουν το όνομα «απόστολοι», προορισμένοι να διατρέξουν όλους τους δρόμους του κόσμου αναγγέλλοντας το Ευαγγέλιο ως μάρτυρες του θανάτου και της ανάστασης του Χριστού. Ο Άγιος Παύλος γράφει στους χριστιανούς της Κορίνθου: «Εμείς – δηλαδή οι Απόστολοι – διακηρύττουμε έναν Μεσσία που σταυρώθηκε» (1 Κορινθ.1,23). Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο του ευαγγελισμού, το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων αποδίδει έναν σημαντικό ρόλο σε άλλους μαθητές, των οποίων η αποστολική κλήση προέρχεται από περιστάσεις της Θείας Πρόνοιας, συχνά με ιδιαίτερο πόνο, όπως η εξορία τους από τη χώρα ως οπαδών του Ιησού (βλ. 8,1-4). Το Άγιο Πνεύμα επιτρέπει να αλλάζει αυτή η δοκιμασία με την ευκαιρία της χάρης και να επωφελείται από αυτή, με σκοπό να αναγγέλλεται το όνομα του Ιησού σε άλλους λαούς έτσι ώστε να επεκτείνεται ο κύκλος της χριστιανικής Κοινότητας. Πρόκειται για άντρες και γυναίκες οι οποίοι, όπως γράφει ο ευαγγελιστής Λουκάς στις πράξεις των Αποστόλων, «θυσίασαν τη ζωή τους για χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού» (Πρξ 15,26).
Ο πρώτος όλων, κληθείς από τον ίδιο τον Κύριο να είναι ένας πραγματικός Απόστολος, είναι βέβαια ο Παύλος από την Ταρσό. Η ιστορία του Παύλου, του μεγαλύτερου ιεραποστόλου όλων των εποχών, κάνει να ξεπροβάλλει με πολλαπλές μορφές ο σύνδεσμος μεταξύ κλήσης και αποστολής. Κατηγορούμενος από τους αντιπάλους του ότι δεν είναι εξουσιοδοτημένος στον αποστολικό λόγο, αναφέρεται χιλιάδες φορές στην κλήση που έλαβε απευθείας από τον Κύριο (βλ. Ρω 1,1/Γαλ.1,11-12 και 15-17).
4. Στην αρχή, όπως και στην συνέχεια, είναι πάντα «η αγάπη του Χριστού» που «ωθεί» τους Αποστόλους (βλ. Β’ Κορ.5,14). Ως πιστοί υπηρέτες της Εκκλησίας, υπάκουοι στη δράση του Αγίου Πνεύματος, πολυάριθμες ιεραποστολές ακολούθησαν τα ίχνη των πρώτων πιστών κατά την διάρκεια των αιώνων. Η Β’ Βατικανή Σύνοδος επισημαίνει: «Αν και κάθε πιστός του Χριστού επιβαρύνεται, όσο του αναλογεί, με το φορτίο της διάδοσης της πίστης, ο Χριστός δε σταματά παρόλα αυτά να καλεί, μεταξύ των πιστών του, αυτούς που θέλει να είναι μαζί Του, ώστε να τους στείλει να κηρύξουν στους ειδωλολατρικούς λαούς. (βλ. Μκ 3,13-15)» (Ad Gentes, 23).
Πράγματι, η αγάπη του Χριστού μεταδόθηκε στους αδελφούς μας με το παράδειγμα, με το λόγο και με όλη την ύπαρξή μας. «Η ειδική κλήση των ιεραποστολών προς τη ζωή – σύμφωνα με τα λόγια του σεβαστού Προκατόχου μου Ιωάννη-Παύλου Β’ – διατηρεί όλη την αξία της: είναι το παράδειγμα της ιεραποστολικής δέσμευσης της Εκκλησίας, που έχει ανάγκη πάντα από μερικούς ανθρώπους που αφιερώνονται ριζικά και ολοκληρωτικά και που είναι ενθουσιώδεις και τολμηροί.» (Ιωαν. Πάυλος ο 2ος,Redemtionis Missio,66).
5. Ανάμεσα στα άτομα που αφιερώνονται ολοκληρωτικά στην υπηρεσία της Εκκλησίας, συναντούμε κυρίως τους ιερείς. Είναι καλεσμένοι στο να παρέχουν το Λόγο του Θεού, στο να διαχειρίζονται τα ιερά μυστήρια, ειδικά την Αγία Ευχαριστία και την Εξομολόγηση, αφιερωμένοι στην υπηρεσία των πιο ταπεινών, των αρρώστων, των φτωχών, των ανθρώπων που υποφέρουν και αυτών που περνούν δύσκολες στιγμές σε περιοχές, όπου υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι, που ακόμη και σήμερα, δε συνάντησαν πραγματικά τον Ιησού Χριστό.
Οι ιεραπόστολοι αναγγέλλουν σ’ αυτούς, για πρώτη φορά τη λυτρωτική Του αγάπη. Τα στατιστικά δείχνουν ότι ο αριθμός των βαπτισμένων αυξάνει κάθε χρόνο χάρη στην ιερατική δραστηριότητα αυτών των ιερέων που είναι ολοκληρωτικά αφιερωμένοι στη σωτηρία των αδελφών τους. Σε αυτό το πνεύμα, πρέπει να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα τους «ιερείς που δίνουν μαρτυρία πίστης, οι οποίοι, με αυθεντία και γενναιόδωρη αυταπάρνηση, φτιάχνουν την κοινότητα μιλώντας σε αυτήν για το λόγο του Θεού και μοιράζοντας το Ψωμί της ζωής, χωρίς να κρατούν δυνάμεις, υπηρετώντας την αποστολή της Εκκλησίας.
Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Θεό για τους πολυάριθμους ιερείς που υπέφεραν, θυσιάζοντας τη ζωή τους με σκοπό να υπηρετήσουν τον Χριστό… Πρόκειται για συγκινητικές μαρτυρίες οι οποίες μπορούν να εμπνεύσουν πολλούς νέους να ακολουθήσουν, και αυτοί με την σειρά τους, τον Χριστό, και να προσφέρουν τη ζωή τους για τους άλλους, βρίσκοντας έτσι την αληθινή ζωή» (Αποστ. Παρ. Μυστήριο της Αγάπης,26). Μέσω των ιερέων του, ο Ιησούς παρουσιάζεται λοιπόν μεταξύ των ανθρώπων σήμερα, ακόμη και σε τόπους ιδιαίτερα μη ανεπτυγμένους.
6. Στην Εκκλησία, πάντοτε υπήρξαν άντρες και γυναίκες οι οποίοι, ωθούμενοι από τη δράση του Αγίου Πνεύματος, επέλεξαν να ζήσουν το Ευαγγέλιο με ένα ριζοσπαστικό τρόπο, δίνοντας όρκους για αγνότητα, φτώχεια και υπακοή. Αυτή η πληθώρα από μοναχούς και μοναχές, που ανήκουν σε αναρίθμητα Τάγματα ενορατικής ζωής ή αποστολικής δράσης, έχει ακόμη σήμερα μια πόλύ σπουδαία θέση για τον Ευαγγελισμό του κόσμου» (Ad Gentes, 40).
Με τη διαρκή κοινοτική προσευχή τους οι μοναχοί ενορατικής ζωής ικετεύουν αδιάκοπα για όλη την ανθρωπότητα, ενώ εκείνη της αποστολικής ζωής, με τις διάφορες μορφές φιλανθρωπικής δράσης, μεταφέρουν σε όλους τη ζωντανή μαρτυρία της αγάπης και της φιλευσπλαχνίας του Θεού. Αναφερόμενος σε αυτούς τους αποστόλους του καιρού μας, ο δούλος του Θεού, Παύλος ΣΤ΄ είπε: «Χάρη στη μοναχική αφιέρωσή τους, είναι κατ’ εξοχήν εθελοντές και ελεύθεροι να τα αφήσουν όλα και να πάνε να αναγγείλουν το Ευαγγέλιο στα πέρατα του κόσμου. Είναι δραστήριοι, και η αποστολή τους σημαδεύεται συχνά από μια πρωτοτυπία και μια μεγαλοφυΐα που δυναμώνουν τον θαυμασμό. Είναι γενναιόδωροι: τους βρίσκουμε συχνά στις πρώτες γραμμές της ιεραποστολής και διακινδυνεύουν πολλές φορές την υγεία τους και την ίδια τη ζωή τους. Ναι, πράγματι, η Εκκλησία τους οφείλει πολλά» (Αποστ. Παρ. Evangelii Nuntiandi, 69).
7. Επιπλέον, για να μπορέσει η Εκκλησία να συνεχίσει να πραγματοποιεί την αποστολή που της εμπιστεύθηκε ο Χριστός και να υπάρχουν πάντα εκείνοι που διδάσκουν το Ευαγγέλιο και που ο κόσμος χρειάζεται, είναι αναγκαίο μέσα στις χριστιανικές κοινότητες να μην παραμελούμε ποτέ μια σταθερή θρησκευτική διαπαιδαγώγηση των παιδιών και των ενηλίκων. Είναι απαραίτητο να διατηρηθεί ζωντανή στους πιστούς η έννοια της ενεργούς αποστολικής υπευθυνότητας και της αλληλέγγυας συμμετοχής προς τους λαούς της γης. Η δωρεά της πίστης καλεί όλους τους χριστιανούς να συνδράμουν στη διάδοση του Ευαγγελίου… Η συνείδηση αυτή τρέφεται από το κήρυγμα και την κατήχηση, τη λειτουργική ζωή και τη συνεχή μύηση στη προσευχή, καλλιεργείται μέσω της εξάσκησης στη δεκτικότητα, στην αγάπη, στην πνευματική συμπόρευση, στη σκέψη και στη διορατικότητα, όπως και μέσω ενός ποιμαντικού σχεδίου, του οποίου η φροντίδα των κλήσεων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι.
8. Μόνον σ’ ένα χώρο καλά πνευματικά καλλιεργημένο ανθίζουν οι κλήσεις για την ιεροσύνη και την αφιερωμένη ζωή. Πράγματι, μόνο οι χριστιανικές κοινότητες, οι οποίες ζουν έντονα την αποστολική διάσταση του μυστηρίου της Εκκλησίας, δε θα αναγκαστούν ποτέ να κλειστούν στον ίδιο τους τον εαυτό. Η ιεραποστολή, όπως η μαρτυρία της θεϊκής αγάπης, γίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματική, όταν μοιράζεται με ένα κοινοτικό τρόπο, «με σκοπό να πιστέψει ο κόσμος» (βλ. lω 17, 21). Αυτή τη δωρεά των κλήσεων, η Εκκλησία τη ζητάει κάθε μέρα από το Άγιο Πνεύμα. Όπως στο ξεκίνημά της, η εκκλησιαστική κοινότητα παραμένει συγκεντρωμένη γύρω από την Αειπάρθενο Μαρία, Βασίλισσα των Αποστόλων, και ζητάει από τον Κύριο, μέσω της προσευχής Της, την άνθηση νέων αποστόλων, οι οποίοι ξέρουν να ζουν την πίστη και την αγάπη, οι οποίες είναι αναγκαίες για την ιεραποστολή.
9. Ενώ εμπιστεύομαι επομένως αυτές τις σκέψεις σε όλες τις εκκλησιαστικές κοινότητες, με σκοπό να τις κάνουν δικές τους και κυρίως να εμπνευστούν από αυτές για την προσευχή τους, ενθαρρύνω τη δέσμευση όλων αυτών που ενεργούν με πίστη και γενναιοδωρία στην υπηρεσία των κλήσεων και, μέσα από την καρδιά μου, απευθύνω στους παιδαγωγούς, στους κατηχητές και σε όλους, ιδιαίτερα στους νέους που αναζητούν την κλήση τους, μια ιδιαίτερη Αποστολική Ευλογία.
Βατικανό, 3 Δεκεμβρίου 2007
Πάπας Βενέδικτος 16ος
Μετάφραση:
Συνοδική Επιτροπή για την Ποιμαντική της Νεολαίας και των Κλήσεων.