Πρόσφατα

ΠΗΝ 2005 Κολωνία: Ομιλία στη Θεία Λειτουργία στο Marienfeld, 21/08/2005

Τα λόγια του Αγίου Πατέρα στην αρχή της Θείας Ευχαριστίας:

Αγαπητέ καρδινάλιε Meinser,
Αγαπητοί νέοι! 

Θα ήθελα να σε ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου, αγαπητέ αδελφέ στην Αρχιεροσύνη, για αυτά τα συγκινητικά λόγια σου, που μας εισάγουν τόσο καλά σε αυτή τη Θεία Ευχαριστία. Θα επιθυμούσα να διασχίσω με το «papamobile» όλο το χώρο, κατά μήκος και κατά πλάτος, για να βρεθώ όσο γίνεται πιο κοντά στον καθένα χωριστά. Η κακή κατάσταση των περασμάτων δεν το επέτρεψε, αλλά χαιρετώ τον καθένα με όλη μου την καρδιά. Ο Κύριος βλέπει και αγαπά κάθε πρόσωπο. Όλοι εμείς μαζί αποτελούμε τη ζωντανή Εκκλησία και ευχαριστούμε τον Κύριο γι’ αυτή την ώρα, κατά την οποία Εκείνος μας δωρίζει το μυστήριο της παρουσίας του και τη δυνατότητα να είμαστε σε κοινωνία με Εκείνον. 

Γνωρίζουμε όλοι πως δεν είμαστε τέλειοι, πως δεν μπορούμε να είμαστε για Εκείνον ένα κατάλληλο σπίτι. Γι’ αυτό, ας ξεκινήσουμε τη Θεία Ευχαριστία με περισυλλογή και προσευχή προς τον Κύριο, για να αφαιρέσει από εμάς ό,τι μας χωρίζει από Εκείνον και ό,τι χωρίζει και εμάς τον έναν από τον άλλο. Ας μας χορηγήσει το δώρο να τελέσουμε επάξια αυτά τα Άγια Μυστήρια.

**********************************

Η Ομιλία κατά τη Θεία Λειτουργία:

Αγαπητοί νέοι,
Χθες βράδυ ξεκινήσαμε την εσωτερική πορεία προσκύνησης μπροστά στον Άρτο της Θείας Ευχαριστίας, στον οποίο ο Ιησούς έγινε για μας άρτος που στηρίζει και τρέφει εσωτερικά τη ζωή μας (βλ. Ιω 6,35). Στην Ευχαριστία, η Προσκύνηση πρέπει να γίνει ένωση. Με την τέλεση της Ευχαριστίας, βρισκόμαστε σε εκείνη την «ώρα» του Ιησού για την οποία μιλάει το Ευαγγέλιο του Ιωάννη. Διαμέσου της Ευχαριστίας, εκείνη η δική του «ώρα» γίνεται η δική μας ώρα, η παρουσία του ανάμεσα μας. Μαζί με τους μαθητές, Εκείνος τέλεσε το πασχαλινό δείπνο του Ισραήλ, την ανάμνηση την απελευθερωτικής πράξης του Θεού, που είχε οδηγήσει το Ισραήλ από τη σκλαβιά στην ελευθερία. Ο Ιησούς ακολουθεί το τυπικό του Ισραήλ. Απαγγέλλει πάνω στον άρτο την προσευχή αίνου και ευλογίας. Έπειτα όμως πραγματοποιείται κάτι νέο. Δεν ευχαριστεί το Θεό μόνο για τα μεγάλα έργα του παρελθόντος• τον ευχαριστεί για τη δική του ανύψωση, που θα πραγματοποιηθεί μέσω του Σταυρού και της Αναστάσεως, και απευθύνεται στους μαθητές με λόγια που περιέχουν το σύνολο του νόμου και των προφητών: “Αυτό είναι το σώμα μου, το υπέρ υμών παραδιδόμενον. Αυτό το ποτήρι του Αίματός μου είναι η Νέα Διαθήκη». Έτσι, μοιράζει τον άρτο και το ποτήρι και, ταυτόχρονα, αναθέτει σε αυτούς την αποστολή να επαναλαμβάνουν τα λόγια και τις πράξεις αυτής της στιγμής ξανά και ξανά στη μνήμη του. 

Τι συμβαίνει; Πώς μπορεί ο Ιησούς να μοιράσει το Σώμα του και το Αίμα του; Κάνοντας τον άρτο Σώμα του και το κρασί Αίμα του, Εκείνος προαναγγέλλει το θάνατο του, τον αποδέχεται στην καρδιά του και τον μετατρέπει σε πράξη αγάπης. Αυτό που εξωτερικά είναι ωμή βία – η Σταύρωση – γίνεται εσωτερικά μια πράξη αγάπης που δίνεται ολοκληρωτικά. Αυτή είναι η ουσιαστική μεταμόρφωση που πραγματοποιήθηκε στο Τελευταίο Δείπνο και που ήταν προορισμένη να προκαλέσει μια σειρά μεταμορφώσεων, των οποίων τελικός σκοπός είναι η μεταμόρφωση του κόσμου μέχρις ότου να είναι ο Θεός τα πάντα σε όλους (βλ. 1 Koρ. 15, 28). Πάντα, όλοι οι άνθρωποι, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, αναμένουν στην καρδιά τους μια αλλαγή, μια μεταμόρφωση του κόσμου. Τώρα όμως πραγματοποιείται η κεντρική πράξη μεταμόρφωσης, η μόνη που μπορεί να ανανέωσει αληθινά τον κόσμο: η βία μετατρέπεται σε αγάπη και, επομένως, ο θάνατος σε ζωή. Επειδή αυτή η πράξη μετατρέπει το θάνατο σε αγάπη, ο θάνατος ως θάνατος έχει ήδη νικηθεί από μέσα, είναι ήδη παρούσα μέσα του η ανάσταση. Ο θάνατος είναι, θα μπορούσαμε να πούμε, θανάσιμα πληγωμένος, έτσι ώστε να μην μπορεί πλέον να έχει την τελευταία λέξη. Αυτή είναι, για να χρησιμοποιήσουμε μια εικόνα πολύ γνωστή σε εμάς σήμερα, η πυρηνική διάσπαση τοποθετημένη στο πιο βαθύ σημείο της ύπαρξης – η νίκη της αγάπης απέναντι στο μίσος, η νίκη της αγάπης απέναντι στο θάνατο. Μονάχα αυτή η βαθιά έκρηξη καλού που νικά το κακό μπορεί να προκαλέσει στη συνέχεια μια αλυσίδα μεταμορφώσεων, που σιγά σιγά θα αλλάξουν τον κόσμο. Όλες οι άλλες αλλαγές παραμένουν επιφανειακές και δε σώζουν. Γι’ αυτό μιλάμε για λύτρωση: αυτό που εκ βαθέων ήταν αναγκαίο έγινε, και εμείς μπορούμε να μπούμε σε αυτή τη δυναμική. Ο Ιησούς μπορεί να μοιράσει το σώμα του, γιατί αληθινά δίνει τον εαυτό του.

Αυτή η πρώτη θεμελιώδης μεταμόρφωση της βίας σε αγάπη, του θανάτου σε ζωή, φέρνει μαζί της τις υπόλοιπες μεταμορφώσεις. Ο άρτος και ο οίνος γίνονται το Σώμα και το Αίμα του. Όμως, η μεταμόρφωση δεν πρέπει να σταματήσει σε αυτό το σημείο? αντιθέτως τώρα πρέπει να επιταχυνθεί. Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού δόθηκαν σε εμάς, ώστε κι εμείς οι ίδιοι μεταμορφωθούμε με τη σειρά μας. Εμείς οι ίδιοι πρέπει να γίνουμε Σώμα του Χριστού, όμαιμοι Εκείνου. Όλοι τρεφόμαστε με το μοναδικό άρτο, αλλά αυτό σημαίνει πως μεταξύ μας γινόμαστε ένα. Με αυτόν τον τρόπο, η προσκύνηση γίνεται, όπως είπαμε, ενότητα. Ο Θεός δεν είναι πλέον μονάχα απέναντι μας, ως τελείως Άλλος. Είναι μέσα μας, και εμείς είμαστε σε Εκείνον. Η δυναμική του μας διαπερνά και από εμάς θέλει να διαδοθεί στους άλλους και να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, ώστε η αγάπη του να γίνει πραγματικά το μέτρο που κυριαρχεί στον κόσμο. Εγώ βρίσκω έναν πολύ όμορφο υπαινιγμό γι’ αυτό το νέο βήμα που μας υποδεικνύει ο Τελευταίος Δείπνος στη διαφορετική σημασία που έχει η λέξη «προσκύνηση» στα ελληνικά και στα λατινικά. Στα Ελληνικά, η λέξη είναι «προσκύνησις». Σημαίνει την πράξη υποταγής, την αναγνώριση του Θεού ως το δικό μας αληθινό μέτρο, ο οποίος δίνει τον κανόνα που επιλέγουμε να ακολουθήσουμε. Σημαίνει πως ελευθερία δεν είναι απλά να χαιρόμαστε τη ζωή μας με απόλυτη αυτονομία, αλλά να ζούμε σύμφωνα με το μέτρο της αλήθειας και του καλού, ώστε εμείς οι ίδιοι να γίνουμε, με αυτό τον τρόπο, αληθινοί και καλοί. Αυτή η πράξη είναι απαραίτητη, ακόμη και αν αρχικά η λαχτάρα μας για ελευθερία αντιστέκεται σε αυτή την προοπτική. Θα μπορέσουμε να την αποδεχτούμε ολοκληρωτικά μόνο στο δεύτερο βήμα που μάς φανερώνει ο Τελευταίος Δείπνος. Η λατινική λέξη για την προσκύνηση είναι «ad–oratio» – επαφή στόμα με στόμα, φιλί, αγκαλιά και, επομένως, κατά βάθος αγάπη. Η υποταγή γίνεται ενότητα, γιατί εκείνος στον οποίο υποτασσόμαστε είναι Αγάπη. Έτσι η υποταγή αποκτά σημασία, γιατί δε μας επιβάλλει ξένα πράγματα, αλλά μας ελευθερώνει βαθιά μέσα μας. 

Ας επιστρέψουμε ξανά στο Τελευταίο Δείπνο. Η καινοτομία που επαληθεύεται εδώ βρίσκεται στο βαθύτερο νόημα που απέκτησε η παλιά προσευχή ευλογίας του Ισραήλ, η οποία από αυτή τη στιγμή γίνεται η λέξη της μεταμόρφωσης και μας δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουμε στην «ώρα» του Χριστού. Ο Ιησούς δε μας ανέθεσε την αποστολή να επαναλάβουμε το πασχαλινό Δείπνο, που, εκτός των άλλων, ως επέτειος, δεν μπορεί να τελεστεί όποτε θέλουμε. Μας ανέθεσε να μπούμε στην δική του «ώρα». Μπαίνουμε σε αυτή χάρη στην ιερή δύναμη του λόγου της καθαγιάσεως, μεταμόρφωση που πραγματοποιείται μέσω της προσευχής αίνου, που μας κάνει συνεχιστές του Ισραήλ και όλης της ιστορίας της Σωτηρίας και ταυτόχρονα μας δωρίζει την καινοτομία προς την οποία έτεινε από τη φύση της η προσευχή αυτή. Αυτή η προσευχή, η οποία ονομάζεται από την Εκκλησιά «Ευχαριστιακή Ευχή», κάνει την Ευχαριστία. Αυτή είναι ο Λόγος της δύναμης, που μετατρέπει τα δώρα της γης με τρόπο εντελώς νέο σε δώρο του ίδιου του Θεού για μας και μας συγκαταλέγει σε αυτή τη διαδικασία μεταμόρφωσης. Για το λόγο αυτό, αποκαλούμε το γεγονός αυτό Ευχαριστία, που είναι η μετάφραση της Εβραϊκής λέξης «Beracha», ευχαριστία, αίνος, ευλογία και μαζί μεταμόρφωση, που ξεκινάει από τον Κύριo: παρουσία της «ώρας» του.

Η ώρα του Ιησού είναι η ώρα που νικάει η αγάπη. Με άλλα λόγια: είναι ο Θεός που νίκησε, γιατί Εκείνος είναι η Αγάπη. Η ώρα του Ιησού θέλει να γίνει η δική μας ώρα και θα γίνει, εάν εμείς, μέσω της τέλεσης της Ευχαριστίας, αφήσουμε τους εαυτούς μας να οδηγηθούν σε αυτή η διαδικασία μεταμόρφωσης που μας προσφέρει ο Κύριος. Η ευχαριστία πρέπει να γίνει το κέντρο της ζωής μας. Δεν είναι θετικισμός ή λαχτάρα εξουσίας εάν η Εκκλησία μας λέει πως η Ευχαριστία είναι μέρος της Κυριακής. Το πρωί του Πάσχα, πρώτα οι γυναίκες και έπειτα οι μαθητές είχαν τη χάρη να δουν τον Κύριο. Από τότε και στο εξής, εκείνοι γνώριζαν ότι πλέον η πρώτη μέρα της εβδομάδας, η Κυριακή, θα ήταν η ημέρα Του, η ημέρα του Χριστού. Η ημέρα της αρχής της δημιουργίας γίνεται η ημέρα της ανανέωσης της δημιουργίας. Δημιουργία και λύτρωση πηγαίνουν μαζί. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντική η Κυριακή. Είναι όμορφο που σήμερα, σε πολλές κουλτούρες, η Κυριακή είναι ελεύθερη ημέρα ή που, μαζί με το Σάββατο, αποτελούν το λεγόμενο ελεύθερο «Σαββατοκύριακο». Αυτός ο ελεύθερος χρόνος, παρόλα αυτά, παραμένει κενός εάν σε αυτόν δεν είναι παρών ο Θεός. Αγαπητοί φίλοι! Κάποιες φορές, στην αρχή, μπορεί να φανεί άβολο να πρέπει να βρούμε χρόνο για τη Θεία Λειτουργία στην Κυριακή μας. Αλλά εάν δεσμευτείτε, θα ανακαλύψετε έπειτα πως αυτό πράγματι δίνει το σωστό νόημα στον ελεύθερο χρόνο. Μην επιτρέψετε να αποδεσμευτείτε από τη συμμετοχή στην Κυριακάτικη Ευχαριστία – βοηθείστε επίσης και τους άλλους να την ανακαλύψουν. Σίγουρα, για να απελευθερωθεί από αυτήν η χαρά που έχουμε ανάγκη, πρέπει να μάθουμε να την κατανοούμε ολοένα και πιο βαθιά, πρέπει να μάθουμε να την αγαπούμε. Ας δεσμευτούμε σε αυτήν την κατεύθυνση, αξίζει τον κόπο! Ας ανακαλύψουμε το βαθύ πλούτο της Λειτουργίας της Εκκλησίας και το αληθινό μεγαλείο της: δεν είμαστε εμείς που κάνουμε γιορτή για μας, αλλά, αντίθετα, είναι ο ίδιος ο ζωντανός Θεός που ετοιμάζει για μας μια γιορτή. Με την αγάπη για την Ευχαριστία θα ξανα-ανακαλύψετε επίσης το μυστήριο της Συμφιλίωσης, στο οποίο η ευσπλαχνική καλοσύνη του Θεού μάς επιτρέπει πάντα μια νέα αρχή στη ζωή μας.

Όποιος έχει ανακαλύψει το Χριστό, πρέπει να οδηγήσει και άλλους προς Εκείνον. Μια μεγάλη χαρά δεν μπορούμε να την κρατάμε μόνο για τον εαυτό μας. Πρέπει να τη μεταδώσουμε. Σε διάφορες περιοχές του κόσμου είναι σήμερα κατά παράξενο τρόπο ξεχασμένος ο Θεός. Φαίνεται πως όλα προχωρούν το ίδιο και δίχως Εκείνον. Αλλά, την ίδια στιγμή υπάρχει και ένα αίσθημα ανικανοποίητου, δυσαρέσκειας για όλα και για όλους. Και μας έρχεται να φωνάξουμε: δεν είναι δυνατό να είναι αυτή η ζωή! Πράγματι όχι. Και έτσι, μαζί με τη λήθη του Θεού υπάρχει μια έκρηξη του θρησκευτικού συναισθήματος. Δε θέλω να απαξιώσω όλα όσα υπάρχουν σε τέτοιο περιβάλλον. Μπορεί να υπάρχει και η αληθινή χαρά της ανακάλυψης. Αλλά, για να πούμε την αλήθεια, συχνά η θρησκεία γίνεται σχεδόν ένα προϊόν κατανάλωσης. Διαλέγουμε αυτό που μας αρέσει, και μερικοί είναι ικανοί ακόμα και να βγάλουν κάποιο κέρδος από αυτό.

Αλλά η θρησκεία με τον τρόπο « κάνε το μόνος σου» στο τέλος δε μας βοηθά. Είναι άνετη, αλλά τη στιγμή της κρίσης μάς εγκαταλείπει μόνους με τον εαυτό μας. Βοηθείστε τους ανθρώπους να ανακαλύψουν το αληθινό άστρο που μας δείχνει το δρόμο: τον Ιησού Χριστό! Ας αναζητούμε κι εμείς ο ίδιοι να Τον γνωρίζουμε ολοένα και καλύτερα, για να μπορούμε με τρόπο πειστικό να οδηγήσουμε και άλλους προς Εκείνον. Γι΄ αυτό είναι τόσο σημαντική η αγάπη για την Αγία Γραφή και, επομένως, η γνώση της πίστης της Εκκλησίας, που μας παρουσιάζει το νόημα της Γραφής. Είναι το Άγιο Πνεύμα που οδηγεί την Εκκλησία, καθώς αυξάνεται η πίστη της, οδηγώντας την όλο και πιο βαθιά στην αλήθεια (βλ Ιω 16,13). Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ μας άφησε ένα θαυμάσιο έργο, στο οποίο η πίστη αιώνων εξηγείται με συνθετικό τρόπο: την Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας. Εγώ ο ίδιος πρόσφατα παρουσίασα τη σύνθεση αυτής της Κατήχησης, η οποία, επίσης, προετοιμάστηκε έπειτα από αίτημα του κεκοιμημένου Πάπα. Είναι δύο βασικά βιβλία, τα οποία επιθυμώ να συστήσω σε όλους σας. 

Φυσικά, τα βιβλία από μόνα τους δεν αρκούν. Δημιουργήστε κοινότητες βασισμένες στην πίστη! Τις τελευταίες δεκαετίες γεννήθηκαν κινήματα και κοινότητες, στις οποίες η δύναμη του Ευαγγελίου ακούγεται με ζωντάνια. Αναζητάτε την κοινωνία στην πίστη ως συνταξιδιώτες που συνεχίζουν μαζί το δρόμο του μεγάλου προσκυνήματος που χάραξαν πρώτοι οι Μάγοι από την Ανατολή. Ο αυθορμητισμός των νέων κοινοτήτων είναι βασικός, αλλά ουσιαστική επίσης είναι και η διατήρηση της κοινωνίας με τον Πάπα και τους Επισκόπους. Αυτοί είναι που εγγυώνται πως δεν αναζητούμε ιδιωτικά μονοπάτια, αλλά αντιθέτως ζούμε σε εκείνη τη μεγάλη οικογένεια του Θεού που ο Κύριος θεμελίωσε με τους δώδεκα Αποστόλους. 

Ακόμη μια φορά πρέπει να επιστρέψω στην Ευχαριστία. «Επειδή υπάρχει ένας μόνο άρτος, εμείς, αν και είμαστε πολλοί, είμαστε ένα μόνο σώμα», λέει ο άγιος Παύλος (1 Κορ. 10,17). Με αυτό θέλει να μας πει: επειδή λαβαίνουμε τον ίδιο Κύριο και Εκείνος μας δέχεται και μας ελκύει προς εκείνον, είμαστε ένα μόνο πράγμα και μεταξύ μας. Αυτό πρέπει να είναι εμφανές στη ζωή μας. Πρέπει να φανερωθεί στην ικανότητα της συγχώρεσης. Πρέπει να φανερωθεί στην ευαισθησία για τις ανάγκες των άλλων. Πρέπει να φανερωθεί στη διαθεσιμότητα να μοιραστούμε. Πρέπει να φανερωθεί στη δέσμευση για τον πλησίον, τόσο για το διπλανό όσο και τον πολύ μακρινό, που, όμως, πάντα μας αφορά. 

Υπάρχουν ακόμη σήμερα μορφές εθελοντισμού, μορφές αμοιβαίας προσφοράς, των οποίων η κοινωνία μας έχει απόλυτη ανάγκη. Δεν πρέπει, για παράδειγμα, να εγκαταλείψουμε τους ηλικιωμένους στη μοναξιά τους, δεν πρέπει να προσπεράσουμε όσους υποφέρουν. Εάν σκεφτόμαστε και ζούμε στην αρετή της κοινωνίας με το Χριστό, τότε μας ανοίγονται τα μάτια. Τότε δε θα συμβιβαζόμαστε πλέον να ζούμε μόνο για τους εαυτούς μας, αλλά θα δούμε πού και πώς μπορούμε να είμαστε χρήσιμοι για τους άλλους. 

Ζώντας και ενεργώντας έτσι αντιλαμβανόμαστε πολύ γρήγορα πως είναι πολύ πιο όμορφο να είμαστε χρήσιμοι και να είμαστε στην διάθεση των άλλων παρά να ανησυχούμε μόνο για τις ανέσεις που μας προσφέρονται. Εγώ γνωρίζω πως ως νέοι επιθυμείτε τα μεγάλα πράγματα, πως θέλετε να δεσμευτείτε για έναν καλύτερο κόσμο. Αποδείξτε το στους ανθρώπους, αποδείξτε το στον κόσμο, που περιμένει πράγματι αυτή τη μαρτυρία από τους μαθητές του Ιησού Χριστού και, ιδιαίτερα μέσω της αγάπης σας, θα μπορέσει να ανακαλύψει το άστρο που εμείς ακολουθούμε.

Ας πάμε μπροστά με το Χριστό και ας ζήσουμε τη ζωή μας ως αληθινοί προσκυνητές του Θεού! Αμήν.

 

Related Articles

Θέματα των ΠΗΝ 1986-2004

ΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ 1986-2004 Ας προσπαθήσουμε σε μια πρώτη στιγμή να ξεφυλλίσουμε μαζί το άλμπουμ με τις αναμνήσεις, για να βουτήξουμε στην ιστορία και στην σημασία των Π.Η.Ν. Αυτές οι ημέρες γεννήθηκαν σχεδόν ξαφνικά […]

«Μακάριοι οι Οικοδόμοι της Ειρήνης» [2013]

ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΥ 16ΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ 46ης ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ [2013] ΜΑΚΑΡΙΟΙ ΟΙ ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ ΕΙΡΗΝΗΣ   Κάθε νέο έτος φέρνει μαζί του την προσδοκία ενός καλύτερου κόσμου. Σε αυτή […]

«Όπως ο Πατέρας έστειλε εμένα, έτσι κι εγώ στέλνω εσάς» [2011]

Μήνυμα του Αγίου Πατέρα Πάπα Βενεδίκτου ΙΣΤ’ Για την Παγκόσμια Ημέρα των Ιεραποστολών 2011 «Όπως ο Πατέρας έστειλε εμένα, έτσι κι εγώ στέλνω εσάς» (Ιω. 20,21)   Με την ευκαιρία του εορτασμού του Ιωβηλαίου το […]